Chii Chinosiyana pakati peC Cajun naCreole?

"Cajun" uye "Creole" ndiwo mazwi aunoona kwose kwose kuNew Orleans neSouth Louisiana. Pane menus, kunyanya, asiwo mukukurukurirana kwekugadzira, nhoroondo, mimhanzi, nezvimwe. Asi ivo vanorevei?

Chii Chinonzi "Cajun?"

VaKajun vanhu vanobva kune vagari veFrance -Canada vakatanga kutanga muNova Scotia - nzvimbo yavakadana Acadie - muna 1605. Pashure pemakore 150 ekurima kurima nekubata hove pamucheto weBay of Fundy, aya vanhu vakadzingwa apo Canada yakawira kuBritain kutonga.



Vanhu ava - Acadians - vakaparadzirwa. Vamwe vakavanda pedyo, kazhinji pakati peMicmac Tribe, vaifambidzana navo. Vamwe vakapinda muzvikepe: vamwe vachizvidira, vamwe vasina, uye vakafamba nengarava. Mushure memakore mashomanana ekuparara, vakaungana pavakakumbirwa muna 1764 kuti vagare muSpanish ipapo yeLouisana.

Vanhu ava, avo vakadzidza kupura uye hove mumahombekombe eChoterana eChitrus, vakagara munzvimbo dzakasviba, nzvimbo dzakakonzerwa nemaodzanyemba kusvika kuSouth neWest of the small colony of New Orleans. Vakabatanidza uye vakaumba vagari venyika, uye pamusoro pemakore akabatanidzwa nemitemo yakabva kune avo vatsva vavakidzani veNative America, uye vagari venyika dzechiGermany, chiIrish, chiSpanish, uye chiChirungu, pamwe chete nevanhu vanobva kuAfrica, vose vari varanda uye vakasununguka, uye French- kubva kuFrance folks.

Maitiro ekubudirira akanga ari mumaruwa, achigara pakubata hove uye nekurima mumhenderekedzo yezvikomo zvegungwa, uye mombe dzemombe dzakakwira munzvimbo dzomumhenderekedzo dzenyika dzekugara kwayo, iyo yakafukidza izvo zvino yava zhinji kuSouth Louisiana, kunze kwemisha yeNew Orleans uye gare gare Baton Rouge.



Izwi rokuti "Acadian" morphed muchiChirungu rikava "Cajun," uye rakashandiswa zvikuru sezwi rinoshora kusvikira rakadzorerwa panguva yeKajun kudengenyeka mukati mezana remakore rechi20.

Cajun vanhu vane nhoroondo yefrench (uye vazhinji vachiri kutaura chiFrench mazuva ano, mutauro unenge wakasiyana asi unonyatsonzwisiswa neFrench neCanada French) uye yeKaturike.

Cajun cuisine is rustic, inonyanya kuvimba nezvezvokudya zvinoputika uye zvakagadzirwa uye zvekudya zvegungwa uye zvakasvibiswa zvakanyanya asi zvisingave zvakanyanyisa kunhuwa, nemitemo yeimwe Caribbean uye subtropical cuisines. Murairi ndiyo inowanzoshamba, asi mbatata inowedzerwawo muCajun nzvimbo uye inoshandiswa mumidziyo yemidziyo. Cajun music yakafanana nenzira yakabva mumutambo weAacadian, zvichiwedzera kupiwa maitiro kune tsika dzepadhi dzemufaro uye kusuruvara kwakanyanya kunobva kuAfrica uye Native America mhepo.

Zvakakosha kudzokorora zvakare kuti nharaunda yemoyo weCajun tsika haisi kuNew Orleans, asi panzvimbo yekumaruwa South Louisiana. Zvechokwadi vanhu vakawanda veKajun vanogara muNew Orleans ikozvino, asi haisi chigaro cheKajun tsika nechekupi, uye Cajun yekudya nevaridzi, zvinowanzotaura, kutengeswa kuguta, kwete chikamu chetsika yeguta .

Chii Chinonzi Creole?

"Creole," sezwi, inonyanya kuoma kupfuura "Cajun," pakuti ine zvinyorwa zvakawanda. Zvose zvakawanda zvitsanangudzo, chaizvoizvo.

Iyo yakajeka uye inopfupika (asi zvichida zvisingabatsiri) tsanangudzo ye "Creole" inoberekwa mumakoloni. Mune mavambo ekutanga anobva kuLouisana colony, iwe unogona kuona zvinyorwa zvehereredhi dzeCreole (dzinonzi dzakasimba nokuti dzakaberekerwa uye dzakakurira muLouisana kupisa), somuenzaniso.

Zvinyorwa zveCreole zvakagadzirwa kutanga kwema1900 semhando dzakasiyana dzakawanda zvakanaka muLouisana kupisa.

Asi chiColole yakasvika kune vanhu vekuEurope vaiberekerwa muFrench neSpain, uye gare gare kazhinji vaireva vanhu veEuropean uye veAfrica vakavhengana (uye dzimwe nguva Native America) dzinobva. Panguva ino, zvose izvi tsanangudzo dzichiri zvechokwadi. Iwe uchanzwa zvinyorwa zve "white Creoles" kana kuti "mhuri dzekare dzeCreole ," iyo inoratidza zvizvarwa zvakananga zvevakatangira vaFrance vachienda kuguta. Apo zvokudya zvinotaurwa seCreole, inowanzova chikafu chekudya chevanhu vemunharaunda iyi, asi zvakakosha kuyeuka kuti chikafu ichi chaiwanzogadziriswa nevakadzi vakashanda vari kushanda mumakicheni avo, saka kune zvakawanda zvinoita (fungidzira French mama sauces neAfrica uye Nyika Itsva zvinoshandiswa, sezvakaita okra uye filé).



ChiColor ishoko rekufananidzira kuvanhu vane ruvara rwevamwe vakavhengana veAfrica neEurope, zvakare zvikuru kubva kumhuri dzave dziri kuLouisana kubva mumazuva emakoloni. Mamwe mabhuku akanyorwa pamusoro pezvinetso zvehukama hwemitambo muNew Orleans, iyo yakave yakaoma uye isingagoni kusinganzwisisiki yehupenyu hwose hwekoloni asi zvakakwana kutaura kuti vanhu vanozviti seCreoles vane unhu hwakasiyana kune vanhu kuzvidzora sechitsva. (Uye kukanganisa zvinhu zvakanyanya, vanhu vakawanda vanoziva sevari vaviri, uye zvirokwazvo vari kunze havana nzira chaiyo yekuziva musiyano, izvo zvinoshandiswa pakupedzisira zviri chikamu chikuru chePlessy anozivikanwa nechechi Ferguson.) Mhinduro shoma: kana iwe uri kwete kubva pano, iwe ungasazombozvinzwisisa. Uye ndizvo zvakanaka.

Kuita kuti zvinhu zvifambise mberi, vanhu vakawanda vemavara muCajun zvizvarwa zveLouisana (zvinoreva kuti, vazhinji veSouth Louisiana kunze kweNew Orleans neBaton Rouge, asi kunyanya pedyo neLafayette neLake Charles) vanozviti seCreole, kunyange kana vane vadiki veEuropean madzitateguru. ChiCreole muC Cajun Country chinongoreva "kare-kare mutauro weAfrica-America." Ndiyo maCreoles ekumaruwa akasika mimhanzi yeZydeco uye inozivikanwa neCreole cowboy tsika, iyo inosanganisira kukwira mumigwagwa uye makirasi a cowboy aripo nhasi. Zvokudya zveCreole zvakafanana neKajun chikafu asi zvinowanzova sediki spicier (kunyange nezvose zviri munyaya iyi, pane zvakawanda zvevapfuri kubva mumitambo miviri iyo ichaputsa mutemo iwoyo).

Kuda kukanganisa zvinhu zvakanyanya, vazhinji vezvivara zvekunyama zvekuCraole vemahara ekumaruwa vane urbanized zvakare, asi kunyanya mumafuta emafuta eLafayette, Lake Charles, Beaumont, neHouston, uko ndiko zydeco piyona Clifton Chenier aigara apo akaita zvinyorwa izvo akapa iyo zita racho zita. Asi usakanganise tsika iyo yeCheoles yakataurwa pamusoro peNew Orleans-iyo yakawanda mapazi akafanana yemhuri. Iwaimbove maitiro akasiyana-siyana akasiyana-siyana akaumba zydeco, uye wechipiri akaita zvakafanana asi akabuda ne jazz. Wakavhiringidzika? Zvakanaka. Hazvisi nyore.

Kugadzirira kwekupedzisira kwekuvhiringidzika? Nokuti Louisiana yakange yakambozivikanwa neFrench, yakakonzera nhamba dzisina kuwanda dzevakagara veFrance kusvikira kune zuva ranhasi. Dzimwe Francophone-dzakaburuka vanhu muLouisana dzinouya kubva kune dzimwe nyika dzichangobva kuitika (dzinoreve dzisiri dzechizvarwa) uye dzinofunga ivo pachavo kana Cajun kana Creole, asi zvisiri chiFrench chete, kana, mumutauro wemunharaunda, French-French.

The Short Answer

Kana uri muNew Orleans, chiCreole chinoreva fancy uye Cajun zvinoreva rustic. Kana uri muAcadiana (Cajun country), chiCreole chinoreva madema uye Cajun zvinoreva chena. Izvi zvinonyanya kusimbisa zvinhu zvinoshamisa asi zvinopa hutano hwakasimba hwekunzwisisa mazano aya. Chero nzira, kana uri kuSouth Louisiana uye unonzwa nezveCajun chaiyo kana yeCreole restaurant, iwe unogona kunge wakachengeteka mukufunga kuti zvokudya zvichava zvinonaka.