iye Zika Virus ndeyekupedzisira mumutsara wakareba wezvirwere izvo zvaunza chikonzero chekutya kune vafambi. Zvirwere zvinotakurwa nemukonyo zvinoita sezviri kupararira semhepo inopisa kuburikidza neLatin America, uye nhamba yevanhu vane chirwere ichi chinowedzera. Kana ukaronga kushanyira nzvimbo iyo Zika ikozvino inoshanda mumwedzi inotevera, zvinokosha kuti uzive njodzi uye zviratidzo usati wabuda.
Tine ruzivo neruzivo ihwohwo, tine mazano angakubatsira kuti usapinda utachiona zvachose.
Zika Chii?
Sezvakataurwa, Zika chirwere chinotakurwa nemasquito uye chakaendeswa kune vanhu kubva kuruma kwezvipembenene. Yakange iripo kubva kuma1950, asi kusvika munguva pfupi yapfuura, yakanyanya kuwanikwa muboka rakapoteredza rakapoteredza nyika pedyo neEquator. Masayendisiti ikozvino anotenda kuti chirwere chacho chakatanga kupararira nekuda kwekushanduka kwemamiriro ekunze nekudziya kutonhora, kuchiendesa kunzvimbo dzakange dzave Zika pasina kusvikira zvino.
Zika haina zvisingakuvadzi kune vanhu vakawanda, nehuwandu huzhinji husingaiti kunyange kuratidza zviratidzo zvehupi zviratidzo. Avo vanorwara vanogona kukanganisa nyore nyore chirwere ichi kune chimwe chinhu chakafanana nehosha, nekunzwa kwemusoro, kusuruvara kwemasumbu, kusava nesimba, nezvimwe zvakadaro. Kazhinji, zviratidzo izvi zvinopera mukati pevhiki kana zvakadaro, pasina migumisiro yemahara.
Chii chakaita kuti Centre reDease Control (CDC) ipe nyevero pamusoro pehutachiona, zvisinei, iyo inogona kukanganisa iyo inogona kuita kumwana asati aberekwa.
Zika yakabatanidzwa kune chiitiko chinonzi microcephaly, chinoita kuti vana vachekwe vaine misoro duku zvisiri izvo, vachitungamirirwa neukama husina kusimba. MuBrazil, uko Zika iri kupararira, kwakave nekuwedzera kwakakura kwenhamba yevana vakazvarwa vane chirwere ichi gore rapfuura kana zvakadaro.
Kudzivisa Zika
Panguva ino, hapana chiziviso chakazivikanwa kana chirwere cheZika, saka nzira yakanakisisa yekudzivisa kubata chirwere ichi ndechokugadzirisa kuenda kune dzimwe nzvimbo iyo inozivikanwa kuva yenyaya. Izvi zvinonyanya kuitika kuvadzimai vari pamuviri panguva ino kana kuronga kuva saizvozvo munguva yemberi iri mberi.
Ichokwadi kuti izvi hazviiti nguva dzose, sezvo dzimwe nguva zvirongwa zvekufamba zvisingagoni kudziviswa kana kushandurwa. Mune zviitiko izvi, pane zvimwe zviyero zvinogona kutorwa kubatsira kubatsira kuderedza mikana yekugadzirisa utachiona.
Semuenzaniso, pfeka shati refu-sleeve uye mapepa paunenge uchifamba kune dzimwe nzvimbo dzenyika umo Zika iri kushanda. Izvi zvinogona kubatsira kukanganisa mosquito kusvika kune peganda rako, nokudaro kuderedza mukana wekutengesa iyo pakutanga. Zvichiri nani, edza kuvhara zvipembenene zvinodzora zvipfeko kuitira kuti zvipembenene zvive kure. Vose ExOfficio neCraghoppers vane mazamu akawanda ekufambisa neInsect Shield yakavakwa mukati mavo. Nguvo idzodzo dzinoita sedzakanaka uye dzinoita zvakanaka kwazvo zvakare.
Uyezve, inogona kunge iri pfungwa yakanaka yekupfeka magasi magetsi uye utsi hwekutuka pamusoro pechiso zvakare. Izvo zvishoma zvakajeka ganda, zviri nani.
Zvechokwadi, iwe unogonawo kushandisa tsvina inodzokorora mapiritsi, kunyange zvakare zvakare kungwarira kunorudzirwa.
Chimwe chinhu chakafanana neDETET chinonyanya kubudirira asi chinouya nehutano hwayo zvakare. Vakadzi vane pamuviri vangave vachida kudzivisa chero chinokambaira chinoshandisa DEET zvachose uye pane kuenda kune imwe nzira yakasikwa yakadai seyo yakagadzirwa neBurt's Bees. Vaya vanodzokorora vakachengeteka, vakachena, uye vane hukama hwakasununguka, kunyange zvazvo vangave vasina kunyatsobudirira.
Zvepabonde Zvakatumirwa
Kunyange zvazvo zviitiko zvaro chaizvoizvo zvichiitika zvave zvisingawanzoitiki, zvino yava kuzivikanwa kuti Zika inogona kuparadzirwa pakati pevanhu kuburikidza nepabonde. Munguva yakapfuura, zvaiita sokuti hutachiona hwaingova hutsinye kune vakadzi vane pamuviri, asi ikozvino zvakaratidzwa kuti munhu ane utachiona anogona kupfuudza chirwere ichi kumukadzi kuburikidza nemuviri wake.
Nemhaka yeizvi, varume vakashanyira nzvimbo dzakakonzerwa nehutachiona vanokurudzirwa kushandisa kondomu kana vachiita zvepabonde neshamwari dzavo kana kurega zvachose, kwekanguva mushure mokudzoka kwavo.
Uye senzira yekuchengetedza, varume vane zvikwereti vatova nepamuviri vanofanira kushandisa kondomu munguva yepabonde kusvikira mushure mokunge mwana aberekwa.
ICCDC inomanikidzira kuti kurohwa kwemumonyo ichiri ndiyo nzira yakakura zvikuru yekuendesa hutachiona, asi kungwarira kunofanira kutorwa chero zvishoma.
Usaita chisina kukanganisa, dambudziko iro Zika rinotarisa kune vafambi nderechokwadi. Asi kuzvidzivirira zvakare ichokwadi chekuti unogona kushandisa mamwe ematanho anotsanangurwa apa. Kune avo vanonyatsofanira kufamba mune imwe nzvimbo ine utachiona, idzi ndiyo nzira dzakanakisisa dzekutarisana nekutyisidzira kwezvino.